Việc chăm sóc cho trẻ sinh non rất phức tạp, thực sự là thách thức lớn đối với các y, bác sĩ.
Trẻ sinh non, thiếu cân được chăm sóc đặc biệt 24/24h tại Khoa Sơ sinh, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Ảnh: Tạ Hải
Chăm sóc đặc biệt 24/24h
Thật nhẹ tay đưa ống nghe lên cơ thể bé A. (sinh ngày 6/10) đang ngon giấc, BS. Nguyễn Thu Hương, Khoa Sơ sinh, BV Phụ sản Hà Nội cho biết, bé mắc nhiều bệnh lý phối hợp viêm phổi, ống động mạch lớn, hạ tiểu cầu, có n.hiễm t.rùng…
“Nhìn con ổn vậy thôi nhưng chỉ ít ngày trước phải mấy lần cấp cứu khiến các bác trực trắng đêm lo lắng, cân não xử trí. Trước đó, con từng trải qua những giờ phải đặt nội khí quản, thở hoàn toàn qua hỗ trợ của máy, việc chăm sóc lúc đó rất vất vả”, nữ BS. cho hay.
Theo BS. Hương, thông thường mỗi khi bước vào một ca trực, việc đầu tiên là bác sĩ phải nắm rõ các thông số máy thở, tình trạng hô hấp, tuần hoàn, việc trẻ ăn có tiêu hay không, có nôn trớ hay không… Sau đó, sẽ khám cho trẻ từ đầu đến chân để theo dõi trẻ tiến triển ra sao, các thông số có thay đổi hay không…
Với trẻ sơ sinh, mọi diễn biến đều rất nhanh, chỉ tính bằng giây, bằng phút. Chức năng sống cơ bản của trẻ sơ sinh là hô hấp và tim mạch, bé có thể ngừng thở, ngừng tim rất đột ngột, nếu không phát hiện kịp thời trẻ có thể t.ử v.ong ngay… Chính vì vậy, các bác sĩ luôn phải thức trắng đêm, không giây phút nào lơ là.
“Nhiều người vẫn thán phục khi ví von giỏi như điều dưỡng hồi sức sơ sinh lấy ven cho trẻ, nhưng điều đó không ngoa. Bởi, với một trẻ sơ sinh chỉ chưa đầy 1 cân, chân, tay trẻ siêu nhỏ, thậm chí chỉ bằng ngón tay cái của người lớn, còn đường ven mảnh như sợi chỉ, không chuyên môn khéo léo, chuẩn xác ắt không làm được…”, BS. Hương kể.
PGS.TS.BS. Nguyễn Duy Ánh, Giám đốc BV Phụ sản Hà Nội cho biết, chăm sóc trẻ non tháng, nhẹ cân luôn là thử thách, bởi hệ thống miễn dịch, các cơ quan chức năng trong cơ thể trẻ chưa hoàn thiện, dễ nhiễm khuẩn, kém thích nghi…
Vì vậy, trẻ phải được chăm sóc trong điều kiện đặc biệt 24/24h, kiểm soát nghiêm ngặt các chức năng hô hấp, tim mạch, tiêu hóa… Trẻ được bổ sung dinh dưỡng bằng cách tiêm qua đường tĩnh mạch, thậm chí phải được máy hỗ trợ thở để duy trì sự sống, nhất là đối với trẻ sinh cực non 7 tháng.
Hiện tại, Khoa Sơ sinh, BV Phụ sản Hà Nội đang chăm sóc cho 105 trẻ non tháng, thiếu cân. Chỉ riêng tại khu Hồi sức, Khoa Sơ sinh, BV Phụ sản Hà Nội hiện có khoảng 29 trẻ, tất cả nằm trong lồng ấp và vây quanh là dây, ống nối với các thiết bị hỗ trợ thở, theo dõi tim mạch, huyết áp…
Ngoài các bác sĩ trực thăm khám, tất cả các sinh hoạt từ ăn uống, tắm rửa, vệ sinh băng, bỉm cho trẻ đều do các điều dưỡng thực hiện.
Hạnh phúc khi trẻ được về bên vòng tay mẹ
Sau khi sinh, chưa kịp ôm con vào lòng, chị Vũ Minh Phương (27 t.uổi, Thanh Oai, Hà Nội) đành xa con vì hai bé sinh đôi đều non tháng, nhẹ cân và suy hô hấp nặng buộc phải chuyển ngay sang Khoa Sơ sinh.
Cái đích cuối cùng của sản khoa là đ.ứa t.rẻ khỏe mạnh. Bởi, dù can thiệp y học bào thai có hiệu quả đến đâu mà đ.ứa t.rẻ sinh ra bị ngạt, bại não, hay thậm chí không cứu được thì chính chúng tôi chưa làm tốt. Đó cũng là lý do mà bệnh viện luôn đầu tư cho Trung tâm Sơ sinh ở mức cao nhất với máy móc thiết bị y tế hiện đại nhất…
PGS.TS.BS. Nguyễn Duy Ánh, Giám đốc BV Phụ sản Hà Nội
Suốt 3 tuần chờ đợi, trông ngóng vợ chồng chị Phương đã thỏa nguyện được ôm hai con trong vòng tay.
“Không ngôn từ nào diễn tả được niềm hạnh phúc được ôm con, được nhìn con phát triển mỗi ngày như thế này. So với khi sinh giờ các con đều tăng 60 – 70gr”, chị Phương chia sẻ.
Theo chia sẻ của BS. Quỳnh Hương, thông thường trẻ sẽ được trở về gia đình chăm sóc khi các bác sĩ đảm bảo trẻ có thể tự bú, tự thở, thích nghi với môi trường.
Tuy nhiên, việc chăm sóc trẻ non tháng, nhẹ cân sau khi về với gia đình cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ dẫn của bác sĩ để trẻ có thể phát triển bình thường…
Cũng chính vì vậy, mới đây Khoa mới thành lập thêm Phòng KMC, để giúp các gia đình có thêm kỹ năng chăm con và hỗ trợ nhiều nhất giai đoạn ban đầu sau rời khỏi phòng điều trị…
Gắn bó suốt 28 năm với Khoa Sơ sinh, BV Phụ sản Hà Nội, BS. Phạm Thị Huệ tâm sự: “Bé nào vào đây, gia đình cũng đều rất sốt ruột, mong ngóng con khỏe mạnh và chóng ra viện. Nhưng thực tế không hẳn như vậy, có bé chỉ khoảng 600 – 700g có thể nằm điều trị ở đây 2 – 3 tháng, một chặng đường rất dài với những ngày tháng đầu đời của trẻ.
Với chúng tôi, điều ngại ngần, khó khăn nhất là đối mặt với gia đình khi bé có diễn biến nặng, nguy cơ t.ử v.ong, đó là lúc phải thông báo, giải thích để gia đình chấp nhận thực tế mà không ai mong muốn. Nhưng ngược lại, thời khắc hạnh phúc nhất là khi thấy các con phục hồi ngoạn mục, trao các con mạnh khỏe về cho gia đình”.
Hành trình kỳ diệu điều trị cho bé sinh non chỉ nặng… 600g
Cậu bé sinh non chỉ nặng vỏn vẹn 600g. Kết thúc quá trình 72 ngày điều trị, bé hoàn toàn tự thở được và đạt cân nặng 1.700g.
Sản phụ Đoàn Thị Trang Nhung (SN 1981, trú tại Hoàng Mai, Hà Nội) hiện cơn chuyển dạ dù mới ở tuần thai thứ 26. Ngày 4/3, em bé được sinh ra tại bệnh viện Phụ Sản Hà Nội với cân nặng vỏn vẹn 600g. Thể trạng của em bé rất yếu, xuất hiện triệu chứng khó thở nặng.
Bác sĩ Nguyễn Thị Liên Hương (bệnh viện phụ sản Hà Nội) cho biết, vì sinh quá non tháng, xuất hiện triệu chứng khó thở nặng, trẻ được chỉ định thở CPAP. Bên cạnh đó, trẻ còn được hỗ trợ thở oxi để điều trị bệnh phổi mạn tính. Tuy nhiên, khó khăn không chỉ dừng lại ở đó. Trong quá trình điều trị, bé được phát hiện bệnh còn ống động mạch nên bác sĩ đã chỉ định điều trị bằng thuốc.
Bên cạnh điều trị bệnh lý, việc nuôi dưỡng bé cũng là một công việc hết sức khó khăn. Vì là trẻ sinh non cân nặng cực thấp, bé được đặt catheter qua đường tĩnh mạch trung tâm dưới sự theo dõi sát sao của các bác sĩ và điều dưỡng khoa Sơ sinh.
Trải qua 10 ngày nuôi dưỡng bằng cách đặt catheter qua đường tĩnh mạch trung tâm, trẻ đã hoàn toàn tự bú được sữa mẹ.
Ngày 25/5, kết thúc quá trình 72 ngày điều trị, hoàn toàn tự thở được và đạt cân nặng 1.700g. Dù non tháng và nhẹ cân là thế nhưng trong suốt quá trình điều trị, con không hề bị nhiễm khuẩn bệnh viện.
Bé chào đời chỉ nặng 600g. (Ảnh: Báo Dân sinh)
Đây không phải là trường hợp đầu tiên bé sinh non được các y bác sĩ nuôi dưỡng thành công, trước đó, vào ngày 7/9/2018, các bác sĩ bệnh viện Nhi đồng TP.HCM cũng cứu sống thành công một b.é g.ái sinh non nặng 600g bị suy hô hấp rất nguy kịch.
Mặc dù cô bé sinh non nhỏ xíu, bàn tay, chân chưa bằng ngón tay người lớn nên đường ven nhỏ như cái kim cây tăm, các bác sĩ phải rất vất vả để tìm ven và catheter truyền thuốc cho bé. Điều kỳ diệu đã đến với bé cùng y bác sĩ, sau 9 tuần điều trị, cô bé cân nặng tăng được 1.500g. Bé ngưng điều trị kháng sinh, ăn sữa mẹ hoàn toàn qua ống thông dạ dày, cai máy thở, chức năng tim trở về bình thường.
